U bent hier

Onderneming & Administratie
Internationaal zakendoen3. Onderneming starten in het buitenland 3.2 Juridische zaken

3.2 Juridische zaken

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: april 2023

Bij internationaal zakendoen begeeft u zich op glad ijs. Uw zakenpartner spreekt een andere taal, heeft een andere cultuur en er gelden daar andere (gedrags)regels en wetten dan in Nederland. Met een heldere overeenkomst kunt u de risico’s van internationaal zakendoen beperken. U wilt zakendoen met een onderneming die betrouwbaar en financieel gezond is. Dit kunt u onder meer checken in een buitenlands register, via een Nederlandse ambassade in het buitenland of op de website van de brancheorganisatie.

3.2.1 Overeenkomsten

akkoord

geschil

In een internationale verkoopovereenkomst, agentuurovereenkomst of importeur/distributieovereenkomst neemt u in elk geval op: een beschrijving van uw product of dienst, de prijs en dat de afnemer akkoord gaat met het aanbod. Daarnaast is het belangrijk om duidelijk te vermelden welk recht er geldt en welke rechter bevoegd is om te oordelen als er een geschil ontstaat. U kunt ter inspiratie tegen betaling een Engelstalige modelovereenkomst bestellen bij de International Chamber of Commerce (ICC). Schakel voor het opstellen of beoordelen van uw eigen overeenkomst altijd een jurist in die gespecialiseerd is in internationaal recht.

3.2.2 Leveringsvoorwaarden

transport-kosten

Met uw zakenpartner maakt u ook afspraken over wie het transport moet regelen, wie de transportkosten draagt en wie verantwoordelijk is voor schade aan de goederen of verlies daarvan tijdens het transport. De ICC heeft hiervoor 11 International Commercial Terms (Incoterms®) opgesteld met verplichtingen voor de exporteur en importeur.

Incoterms

Welke Incoterms®-regel u afspreekt, hangt af van de vervoerswijze en van welke verplichtingen uw onderneming op zich wil nemen. Incoterms® zien niet op intellectuele eigendomsrechten, afspraken over de betaling of het nalaten van afspraken. Incoterms® bevatten evenmin regels over het moment waarop het eigendom van de goederen overgaat. Dit kunt u zelf vastleggen in een eigendomsvoorbehoud.

3.2.3 Intellectueel eigendom


markt-
onderzoek

octrooi

Zoals u in hoofdstuk 2 kon lezen is marktonderzoek een belangrijk onderdeel van uw exportplan (zie ook hoofdstuk 6). In uw plan mag het beschermen van uw product, dienst en merk niet ontbreken. Om te voorkomen dat andere partijen uw product namaken en uw merknaam misbruiken, moet u onderzoeken wat de rechten voor intellectueel eigendom (IE-rechten) en merken zijn in het vestigingsland. U wilt ook geen inbreuk maken op het IE-recht. Raadpleeg dus altijd:

  • de internationale octrooidatabank Espacenet;
  • het Nederlands Octrooiregister;
  • (voor merken) de database TMview;
  • (voor modellen) DesignView.

Op de website 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank vindt u handige bronnen voor uw marktonderzoek. Denk aan informatie over het aanvragen van bouwvergunningen, registratie van onroerend goed, bescherming van investeerders, belastingen en handhaven van contracten.

3.2.4 Merkenrecht

merk-
bescherming

Voor het beschermen van uw product en merk kunt u uw product voor een periode van tien jaar registreren bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) of het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO). Voor merkbescherming in landen die zijn aangesloten bij het Protocol van Madrid, betreffende de internationale inschrijving van merken, kunt u bij BOIP een aanvraag indienen voor internationale merkregistratie. Is uw vestigingsland niet aangesloten bij het Madrid-systeem? Een juridisch merkenadviseur kan u dan helpen met het registreren van uw product bij het merkenbureau aldaar.

3.2.5 Productaansprakelijkheid

gebreken

preventie-maatregelen

inkoopvoorwaarden

Brengt u een product met gebreken op de buitenlandse markt, dan bent u aansprakelijk voor de schade die daardoor ontstaat. Uw onderneming kan dan te maken krijgen met financiële claims. Een aansprakelijkstelling kunt u met een verzekering zo klein mogelijk houden, maar u kunt dit risico ook beperken door preventiemaatregelen te nemen:

  • Zorg dat u weet met wie u zakendoet.
  • Maak goede afspraken met uw leveranciers.
  • Leg afspraken vast in heldere overeenkomsten waaraan u goede inkoopvoorwaarden verbindt.
  • Controleer het productieproces.
  • Zorg voor een (gecertificeerd) kwaliteitssysteem.
  • Zorg voor duidelijke productinformatie.

Geldt er voor uw product sectorspecifieke wet- en regelgeving? Uw brancheorganisatie, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, ambassades, consulaten en juristen kunnen dit voor u uitzoeken.