Rapporteren over mensen is onderdeel van rapportageplicht
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) schrijft voor dat organisaties moeten gaan rapporteren over hun invloed op de omgeving: op mens en milieu. Een vast onderdeel van het duurzaamheidsverslag is hoe de organisatie omgaat met haar werknemers. Daarbij kan de bestuurder niet om de ondernemingsraad (OR) heen.
Volgens de CSRD moeten grote bedrijven in de Europese Unie vanaf volgend boekjaar een duurzaamheidsverslag opstellen. De CSRD is een verruiming van de bestaande EU Directive (NFRD), die alleen verplicht was voor grote beursgenoteerde ondernemingen. Hoe zo’n duurzaamheidsverslag eruit moet zien, staat in de zogenoemde European Sustainability Reporting Standards (ESRS). De ESRS heeft drie hoofdthema’s: Environment, Social en Governance. Het onderdeel ‘Social’ is voor de OR in het bijzonder relevant. Bij dit onderdeel moet de werkgever laten zien hoe hij omgaat met de (eigen en ingehuurde) werknemers en hoe hij hen betrekt bij de bedrijfsprocessen en de keuzes die er in de organisatie worden gemaakt. De rol van de OR kan daarbij niet ontbreken.
Rol OR en samenwerking met bestuurder horen in duurzaamheidsverslag
De OR vertegenwoordigt de werknemers in de overleggen met de bestuurder en heeft verschillende wettelijke bevoegdheden om invloed uit te oefenen op de bedrijfsvoering. Denk met name aan het overlegrecht (artikel 23 en 24 WOR), het informatierecht (artikel 31 WOR) en het initiatiefrecht om de bestuurder ongevraagd te adviseren (artikel 23 WOR). De rol van de OR en de samenwerking tussen de OR en de bestuurder moeten dan ook een onderdeel zijn van het duurzaamheidsverslag.
OR kan bijdragen aan rapportage over de sociale kant van de organisatie
De OR weet als geen ander hoe de organisatie omgaat met werknemers, in hoeverre zij werknemersbelangen meeweegt in de besluitvorming en hoe werknemers het werken in de organisatie ervaren. Hierdoor kan de OR een goede bijdrage leveren aan de rapportage van deze sociale aspecten van het duurzaamheidsverslag.
Naast de OR zijn er mogelijk meer manieren waarop de werkgever de werknemers direct of indirect bij de bedrijfsvoering en -processen betrekt en waarover hij kan rapporteren. Hoe zijn bijvoorbeeld de verantwoordelijkheden binnen de organisatie verdeeld en wordt er op alle plekken aan werkoverleg gedaan? Vinden er weleens medewerkerstevredenheidsonderzoeken (artikel) plaats en zo ja, wat gebeurt er met de resultaten? Zijn er andere overlegstructuren tussen het bestuur en de werknemers? In hoeverre worden ideeën van werknemers daadwerkelijk meegenomen in de besluitvorming? En hoe wil de werkgever werknemers in de toekomst bij het organisatiebeleid betrekken?
Duurzaamheidsverslag laat bestuurder nadenken over duurzaam beleid
De CSRD-rapportageplicht geldt vooralsnog alleen voor grote ondernemingen. Maar ook middelgrote ondernemingen doen er verstandig aan om de richtlijnen te volgen en transparant te zijn over hun duurzaamheidsbeleid. Het opstellen van een duurzaamheidsrapportage zorgt ervoor dat de bestuurder de impact van de organisatie op de omgeving in kaart brengt en beleid gaat voeren om de organisatie te vergroenen. Het is een van de taken van de OR om te stimuleren dat de bestuurder hier werk van maakt (artikel 28, lid 4 WOR).