Bestuurder aansprakelijk door ontbreken administratie

De bestuurder van een bv moet zorgen dat de onderneming de administratie op orde heeft. Oók bij een kleine onderneming en óók als die maar kort heeft bestaan, zo heeft de rechtbank onlangs weer benadrukt. Dat is een harde les voor de bestuurder die nu opdraait voor openstaande schulden vanwege het schenden van de administratieplicht.

Een voordeel van ondernemen in een bv is dat de aansprakelijkheid voor schulden of schade in principe bij de bv zelf ligt. En dus niet bij de bestuurder achter de bv (artikel). Als de onderneming failliet gaat, blijft de ondernemer dus niet met schulden zitten.

Bestuurder persoonlijk aansprakelijk stellen

Toch kan de bestuurder in sommige gevallen wel zelf aansprakelijk zijn. Als schuldeisers kunnen aantonen dat de bestuurder er willens en wetens een potje van heeft gemaakt, kunnen zij de bestuurder ook persoonlijk aansprakelijk stellen.
Juridisch gezien verloopt dit vaak in twee stappen. Eerst moet aangetoond worden dat de bestuurder zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld. Als de rechter vindt dat dit voldoende is aangetoond, ontstaat het ‘vermoeden’ dat de onbehoorlijke taakvervulling ook een belangrijke oorzaak is voor het faillissement van de onderneming. Het is dan aan de bestuurder om dit vermoeden te weerleggen en aan te tonen dat er andere belangrijke oorzaken waren dat de onderneming op de fles is gegaan. Lukt dat niet, dan ligt de weg naar bestuurdersaansprakelijkheid open.

Jaarrekening te laat deponeren

Van onbehoorlijk bestuur kan bijvoorbeeld sprake zijn als een bestuurder nog een jarenlang lopend huurcontract voor een bedrijfspand afsluit, terwijl hij weet dat de onderneming binnenkort bankroet is. Maar onbehoorlijk bestuur staat juridisch ook vast bij op het oog minder roekeloze zaken als het te laat deponeren van de jaarrekening of een slordige administratie (artikel).
Dat laatste was het geval in een recente rechtszaak rondom een failliete bv. De curator (artikel) stelde de bestuurder aansprakelijk voor openstaande schulden van de bv, omdat zij de administratieplicht had geschonden. Wettelijk moet een onderneming namelijk de administratie zo inrichten dat er op elk moment inzicht is in de actuele financiële stand van zaken. Maar in dit geval had de curator slechts enkele contracten en facturen ontvangen.

Rechtbank vindt andere oorzaak onvoldoende aangetoond

De rechtbank oordeelde dat er toch wel op z’n minst ‘een basaal overzicht van inkomsten en uitgaven’ had moeten zijn. Oók bij een kleine onderneming die slechts korte tijd actief is geweest. Al met al vond de rechtbank dat de administratieplicht was geschonden. De bestuurder voerde aan dat zij al sinds 2019 langdurig ziek was en dat haar gezondheid was verslechterd vanwege de afwikkeling van de toeslagenaffaire en de chaotische coronaperiode. Haar broze gezondheid was volgens haar dan ook een belangrijke oorzaak van het faillissement. Toch vond de rechtbank dat onvoldoende was aangetoond dat dit ook een belangrijke oorzaak was voor het faillissement. De bestuurder werd daarom persoonlijk aansprakelijk gesteld, en moest een voorschot van ruim € 37.000 aan de curator betalen.
Rechtbank Midden-Nederland, 28 december 2022 (publicatiedatum 27 januari 2023), ECLI (verkort): 5564