Gebrek aan ‘slack time’ verhoogt werkdruk
Werkdruk is in veel organisaties een steeds groter probleem. Daarmee is het ook voor de OR een belangrijk onderwerp. Werkdruk aankaarten en aantonen is vaak echter zo eenvoudig nog niet. Hoe kan de OR de bestuurder ervan overtuigen dat er wel degelijk sprake is van werkdruk?
De OR moet goede arbeidsomstandigheden bevorderen (artikel 28, lid 1 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR)). Als blijkt dat werkdruk een probleem is, moet de OR bij de bestuurder aan de bel trekken en het onderwerp op de agenda van de overlegvergadering zetten. De OR moet dus aan de slag met signalen van werkdruk. Omdat de afstand tussen de bestuurder en de werkvloer doorgaans toch best behoorlijk is, kan het voor een bestuurder lastig zijn om een goede inschatting van de werkdruk te maken. Daardoor kan het voor de OR een grote uitdaging zijn om de bestuurder ervan te overtuigen dat verandering noodzakelijk is. Een belangrijk argument daarvoor kan het gebrek aan de zogenoemde ‘slack time’ zijn.
Taken volgen elkaar sneller op en vragen om hoge concentratie
Arnold Bakker, psycholoog en hoogleraar Arbeids- en organisatiepsychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, noemt op rijnmond.nl het gebrek aan ‘slack time’ als één van de oorzaken van verzuim wegens psychische klachten zoals een burn-out (psychosociale arbeidsbelasting (PSA)). Slack time is de tijd die een werknemer besteedt aan relatief simpele taken of aan het bedenken wat hij voor een taak gaat doen. Door onder andere de digitalisering en automatisering besteden werknemers tegenwoordig veel minder tijd aan die relatief makkelijke taken, zoals documenten inscannen, kopiëren of opzoeken in het archief. Hierdoor is het werk veel minder gespreid en daarmee flink geïntensiveerd. De taken volgen elkaar sneller op en vragen van werknemers voortdurend om een hoge concentratie. Ook zorgt dit ervoor dat werknemers meer informatie op een hoger tempo moeten verwerken.
Berekening capaciteit houdt vaak geen rekening met intensiteit van het werk
Veel bestuurders kijken bij werkdruk echter naar de beschikbare capaciteit en de vereiste capaciteit op basis van het soort en het aantal uit te voeren taken. Dat is doorgaans echter geen goede of volledige weergave van de eigenlijke situatie op de werkvloer. Zo kan het zijn dat een werknemer nog steeds dezelfde taak uitvoert of dezelfde verantwoordelijkheid heeft, maar dat deze taak veel meer van de werknemer vraagt en daarmee intensiever is. Dit is echter niet terug te zien in de berekening van de capaciteit. Het bespreken van het gebrek aan ‘slack time’ kan de OR helpen om de bestuurder te laten inzien dat er, ondanks dat de berekeningen lijken te kloppen, tóch sprake is van (onaanvaardbaar hoge) werkdruk.