Wat kan OR doen aan (toren)hoog ziekteverzuim?
Voor het eerst in 20 jaar komt het ziekteverzuim in 2022 uit op ruim 5%. Ook de verzuimduur neemt toe. Dit blijkt uit het Trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid, dat Nationale-Nederlanden onlangs presenteerde. Wat kan de ondernemingsraad (OR) doen om het ziekteverzuim in de organisatie terug te dringen?
Uit het Trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid (pdf) van Nationale-Nederlanden blijkt dat een recordaantal werknemers zich dit jaar ziek meldde. In het eerste kwartaal van 2022 steeg het ziekteverzuim in Nederland naar 6,3%. Dat is 1,5% hoger dan in diezelfde periode in 2021 en het hoogste verzuimcijfer dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ooit heeft gemeten. De versoepeling van de coronamaatregelen speelt hierbij een rol. Ook de verzuimduur nam dit jaar toe. Bijna 10% van de werknemers zit bij een ziekmelding langer dan 6 weken thuis. Langdurig verzuim wordt meestal veroorzaakt door psychische klachten, zoals overspannenheid en burn-out, als gevolg van een hoge werkdruk. Het Trendrapport is een goede aanleiding voor de OR om het verzuimbeleid in de organisatie onder de loep te nemen, en de bestuurder te adviseren over maatregelen om het ziekteverzuim terug te dringen.
OR kan stempel drukken op verzuimbeleid
De OR heeft de speciale opdracht om gezonde en veilige arbeidsomstandigheden te bevorderen (artikel 28, lid 1 WOR) en heeft verschillende bevoegdheden om zijn stempel te drukken op het verzuimbeleid. Zo kan de OR zijn informatierecht (artikel 31 WOR) gebruiken om in de organisatie alle relevante verzuimgegevens (geanonimiseerd!) op te vragen, en zijn initiatiefrecht (artikel 23 WOR) en overlegrecht (artikel 24 WOR) om met de bestuurder in gesprek te gaan over het verzuimbeleid. Dit laatste is de bestuurder overigens ook volgens de Arbowet verplicht (artikel 12, lid 2 Arbowet). De OR kan de bestuurder daarbij adviseren over te nemen maatregelen en heeft instemmingsrecht als de bestuurder (onderdelen van) het arbobeleid wil aanpassen (artikel 27, lid 1 WOR).
OR kan bestuurder adviseren over maatregelen
Het voorkomen van verzuim begint bij een actuele risico-inventarisatie en -evaluatie (toolbox) met een bijbehorend plan van aanpak. Hierin beschrijft de bestuurder alle risico’s op de werkvloer en de maatregelen om de risico’s te voorkomen en te beperken. De OR heeft hierbij instemmingsrecht en moet erop letten dat de RI&E en het plan van aanpak actueel en volledig zijn. Om uitval van werknemers te voorkomen, kan de OR kan de bestuurder ook andere maatregelen adviseren. Denk aan het organiseren van een medewerkerstevredenheidsonderzoek (tool) om zaken zoals de werkdruk en motivatie van werknemers te peilen of het aanbieden van een preventief medisch onderzoek (tool) om belasting van werknemers vroegtijdig te signaleren.