Machineveiligheid om arbeidsongevallen te voorkomen

Onveilige machines en onveilig gebruik van machines kunnen zeer ernstige arbeidsongevallen veroorzaken. Daarom is machineveiligheid een onderwerp dat thuishoort in de verdiepende RI&E en moet de werkgever maatregelen nemen voor een veilige en verantwoorde omgang met machines.

Werken met machines kan zeer ernstige arbeidsongevallen veroorzaken, door gebreken in de machine zelf of door onveilig gedrag van de werknemer. Machines kunnen op allerlei manieren een gevaar vormen voor werknemers, vooral voor de ledematen. Als deze in contact komen met bewegende delen, zorgt dat vaak voor letsel. Als fysieke afscherming van messen, zagen, persen of transportbanden ontbreekt, kan dat gevaarlijke situaties opleveren. Maar ook tijdens onderhoud en schoonmaak van machines is er risico van een arbeidsongeval. Monteurs en schoonmakers moeten ervan op aankunnen dat de machine daawerkelijk is uitgeschakeld als ze eraan werken.

Instructie voor bediening machines

De werkgever is verantwoordelijk voor het gebruik en onderhoud van machines. Hij moet maatregelen nemen zodat werknemers geen risico lopen bij de bediening van machines en het gebruik van apparaten en gereedschappen. Werknemers moeten hier instructie en voorlichting over krijgen en de werkgever moet erop toezien dat ze de handleiding kennen en de veiligheidsprocedures voor gebruik van de machine naleven. Ook moet hij persoonlijke beschermingsmiddelen verstrekken als dat nodig is. Daarnaast moet de werkgever de machines regelmatig laten inspecteren en onderhouden door een deskundige. Bij het nemen van maatregelen moet de werkgever de arbeidshygiënische strategie volgen.

Machineveiligheid in de RI&E

De wetgeving rond machineveiligheid is complex. In Europees verband zijn er afspraken gemaakt over ontwerp en productie van machnies; deze staan in de Machinerichtlijn. Die moet ervoor zorgen dat overal in Europa eenzelfde veiligheidsniveau wordt bereikt. De Richtlijn Arbeidsmiddelen bevat voorschriften voor de veiligheid van onder andere apparaten en installaties die al in gebruik zijn. In het Arbobesluit staat dat organisaties waarvan de werknemers moeten werken met machines een verdiepende RI&E moeten maken (hoofdstuk 7 Arbobesluit) en bijpassende maatregelen in het plan van aanpak moeten opnemen.