1.2 Cijfers
kankerverwekkend
In Nederland overlijden jaarlijks ruim 4.000 werknemers als gevolg van onveilige en vooral ongezonde arbeidsomstandigheden. Veruit de meeste slachtoffers – zo’n 3.000 werknemers – overlijden door blootstelling aan kankerverwekkende en andere gevaarlijke stoffen. Ter vergelijking: het aantal verkeersdoden ligt op ongeveer 600 per jaar. Van alle sterfgevallen door werken met gevaarlijke stoffen in Nederland was 20% nog werkend en 80% al gepensioneerd.
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft een campagne ontwikkeld om het veilig werken met gevaarlijke stoffen onder de aandacht te brengen. Op hoeveiligwerkjij.nl kunnen werkgevers en werknemers hun kennis testen over het werken met gevaarlijke stoffen.
beroepsziekte
Volgens de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) van het RIVM is de schatting dat er in Nederland jaarlijks 440.000 nieuwe werknemers met een beroepsziekte bijkomen. Een beroepsziekte is een ziekte of aandoening als gevolg van een belasting die voornamelijk in het werk of de arbeidsomstandigheden aanwezig was. Als een werknemer ziek wordt en daardoor niet kan werken, kan hij naar de bedrijfsarts gaan. De bedrijfsarts bepaalt dan of de oorzaak van de ziekte ook door het werk komt. Als het werk in overwegende mate de oorzaak is van de ziekte, is er sprake van een beroepsziekte.
Overwegende mate wil zeggen dat het werk voor meer dan de helft de oorzaak is van de ziekte. De bedrijfsarts is speciaal opgeleid om deze afweging te kunnen maken en vervolgens te adviseren over goede zorg en preventie.
Gepensioneerd
melden
bedrijfsarts
Bedrijfsartsen zijn volgens de Arbowet verplicht om een beroepsziekte te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Beroepsziekten treffen niet alleen werkenden, maar openbaren zich soms pas jaren na het werkzame leven. Dit overkomt ruim 10% van de gepensioneerde beroepsbevolking. Uit de Arbobalans 2020 blijkt dat er jaarlijks 9.000 beroepsziekten officieel worden geregistreerd door een bedrijfsarts. Ruim 260.000 beroepsziekten worden door werknemers zelf gerapporteerd en zijn vastgesteld door een arts. Daarbij worden nog eens bijna 15.000 beroepsziekten bij zzp’ers vastgesteld door een arts.
Een werknemer kan meerdere beroepsziekten hebben. Denk aan een bouwvakker. Hij kan door hoge fysieke belasting rugklachten hebben, maar ook longklachten door het inademen van bouwstof.
Verzuimkosten
stijging
Het percentage werknemers met een beroepsziekte is de afgelopen zes jaar niet gestegen. Maar de hieraan gerelateerde verzuimkosten zijn in zes jaar verdubbeld van 1,3 miljard in 2014 naar 2,6 miljard in 2020. Voor beroepsziekten aan het bewegingsapparaat en stoffengerelateerde beroepsziekten is er met name van 2018 naar 2020 een relevante stijging te zien in de kosten per werknemer. Stoffengerelateerde beroepsziekten staan in de top drie van meest voorkomende nieuwe beroepsziekten, naast ziekten van het bewegingsapparaat en psychische beroepsziekten.