Gezondheidsraad adviseert over bescherming schadelijke stoffen

De Gezondheidsraad adviseert de overheid over de bescherming van werknemers tegen blootstelling aan schadelijke stoffen op het werk. In een onlangs gepubliceerd document legt de raad uit hoe zo’n advies tot stand komt.

In bepaalde sectoren en beroepen lopen werknemers dagelijks risico te worden blootgesteld aan schadelijke stoffen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om werk in de bouw, chemische industrie, laswerkplaatsen, verfspuiterijen, zagerijen en in ziekenhuizen. Vaak is dit risico niet weg te nemen, bijvoorbeeld omdat er geen alternatief is, zodat de werkgever maatregelen moet nemen om de risico’s te beheersen. Welke maatregelen nodig zijn, hangt af van de soort stof, de mate van blootstelling en de duur van de blootstelling. Om te kunnen bepalen welke mate van blootstelling toelaatbaar is, en wat de gevolgen zijn, is veel onderzoek nodig. De Gezondheidsraad speelt hierbij een adviserende rol. De raad beoordeelt de toxische eigenschappen van stoffen en de effecten ervan op de gezondheid.   

Gezondheidsraad beoordeelt gezondheidseffect

In de publicatie Werkwijze advisering over bescherming tegen schadelijke stoffen (pdf) wordt uitgelegd hoe de Gezondheidsraad te werk gaat om tot een advies te komen voor de bescherming van werknemers tegen de negatieve invloeden van stoffen. De raad doet dit door:

• voorstellen te doen voor de classificatie van stoffen als kankerverwekkend en als schadelijk voor de voortplanting en borstvoeding. De minister van VWS kan op basis daarvan besluiten de stof op te nemen in de officiële SZW-lijst van ‘kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting giftige stoffen’. Een stof wordt ingedeeld in een van de drie gevarencategorieën die aangeven hoe sterk het bewijs is dat de stof schadelijk is voor werknemers.
• de gezondheidskundige advieswaarde van een schadelijke stof te bepalen. Die geeft aan wat de maximale concentratie van een stof in de lucht mag zijn. Daarmee kan de minister wettelijke grenswaarden voor de werkplek vaststellen. Blootstelling aan een stof mag niet boven deze wettelijke grenswaarde uitkomen.

Waarom grenswaarden belangrijk zijn

Grenswaarden zijn belangrijk voor werknemers én werkgevers. Als werken zonder gevaarlijke stoffen niet mogelijk is, kan de werkgever met behulp van de grenswaarde bepalen of het veilig is om met een stof te werken. Dit doet hij door de blootstelling te vergelijken met de grenswaarde. Ligt deze onder de grenswaarde dan zijn werknemers doorgaans voldoende beschermd. Werkgevers moeten het risico van werken met gevaarlijke stoffen inventariseren in een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Zijn er risico’s voor de gezondheid, dan moeten zij maatregelen nemen om deze weg te nemen of te bepreken. De grenswaarde helpt de werkgever om het risico te beoordelen en te bepalen welke maatregelen nodig zijn.