Arbeidsuitbuiting centraal in Jaarplan Nederlandse Arbeidsinspectie

Traditiegetrouw presenteert Inspectie SZW tegen het eind van het jaar haar plannen voor het nieuwe jaar. Een van de speerpunten is de kwetsbare positie van arbeidsmigranten. De inspectie begint 2022 met haar nieuwe naam: de Nederlandse Arbeidsinspectie.

De coronacrisis heeft ook het werk van Inspectie SZW beïnvloed. Niet alleen bracht corona nieuwe arbeidsrisico’s met zich mee, de inspectie moest haar toevlucht nemen tot het doen van inspecties op afstand, een soort hybride inspecteren. Door massaal thuiswerken en extreme piekdrukte in bepaalde sectoren neemt het risico van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) toe. Werknemers ervaren hoge werkdruk (transport en zorg), en hebben last van psychische klachten zoals depressieve gevoelens. In bepaalde sectoren is een verhoogd risico op besmetting, zoals in de vleesverwerkende industrie. Doordat de economie voor een steeds groter deel draait op de inzet van arbeidsmigranten, komt hun kwetsbare positie aan het licht. Er is sprake van arbeidsuitbuiting en fraude.

Capaciteit voor handhaving verbeteren

In het Jaarplan 2022 besteedt de Nederlandse Arbeidsinspectie daarom veel aandacht aan eerlijk werk. Opsporing en bestrijding van arbeidsuitbuiting en arbeidsmarktfraude zijn speerpunten voor komend jaar. 2022 is ook het laatste jaar van het Meerjarenplan 2019-2022. Daarin moest de capaciteit van de handhaving verbeterd worden. In 2022 krijgt de Nederlandse Arbeidsinspectie 50,5 miljoen euro extra. Dat wordt onder andere gebruikt voor:

• eerlijke werk, zoals aanpak van onderbetaling, illegale tewerkstelling en arbeidsuitbuiting;
• preventie van blootstelling aan gevaarlijke stoffen, waaronder vaker inspecteren bij grote chemische installaties (Brzo-bedrijven);
• betere naleving van arbozorgverplichtingen;
• aanpakken van het risico op arbeids(markt)discriminatie.

Aanwezigheid RI&E controleren

Om te zorgen dat werkgevers de regels van de Arbowet naleven en hun arboverplichtingen voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden nakomen, voert de Nederlandse Arbeidsinspectie controles en inspecties uit, zowel gericht als onaangekondigd. In 2022 gaat de Inspectie verder met het controleren op goede arbozorg bij bedrijven en dat begint bij het opstellen van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) (toolbox). Elke werkgever in Nederland is verplicht een RI&E te hebben. Daarnaast zal de Nederlandse Arbeidsinspectie verder gaan met het onderzoeken van arbeidsongevallen. Extra aandacht gaat uit naar bedrijven waar werknemers in aanraking komen met gevaarlijke stoffen, het voorkomen van beroepsziekten, de preventie van psychosociale arbeidsbelasting (PSA) en het tegengaan van arbeids(markt)discriminatie.

Het volledige Jaarplan Nederlandse Arbeidsinspectie 2022 is online gepubliceerd.