WAB leidt niet tot meer vaste banen
Uit onderzoek van ABN AMRO blijkt dat er als gevolg van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) 77.000 tijdelijke arbeidscontracten zijn opgezegd, maar dat deze niet zijn vervangen door vaste contracten. Ook zijn vrouwen onevenredig hard getroffen door de maatregelen.
De WAB moet werkgevers stimuleren minder flexibele arbeid in te zetten en meer vaste arbeidsovereenkomsten aan te gaan, onder meer door flexwerk duurder te maken. Uit het onderzoek van ABN AMRO komt echter naar voren dat de maatregelen juist een stimulans zijn geweest om niet verder te gaan met duurder geworden werknemers. Sinds mei 2019, toen de Eerste Kamer voor de WAB stemde, is 5% van de 1,5 miljoen tijdelijke contracten beëindigd.
Verkleinen flexibele schil door kostenverhogingen
Vooral in aanloop naar de inwerkingtreding op 1 januari 2020 hebben werkgevers geanticipeerd op de kostenverhogingen door hun flexibele schil te verkleinen. Na invoering van de WAB, toen het effect duidelijk werd, hebben werkgevers dit weer deels teruggedraaid. Toch stelt ABN AMRO dat de WAB op korte termijn het aantal flexibele arbeidsovereenkomsten heeft verminderd, zonder dat deze zijn vervangen door vaste contracten.
Vrouwen, jongeren en laagopgeleiden de dupe
Vooral vrouwen blijken de dupe te zijn van de WAB: 80% van de ontslagen werknemers is vrouw. Dit komt voornamelijk doordat vrouwen vaker werken in sectoren waar kostenverhogingen lastiger op te vangen zijn, zoals de zorg, retail en horeca. Ook jongeren en laagopgeleide werknemers – met respectievelijk 37.000 en 15.000 ontslagen – ondervinden bovengemiddeld vaak de negatieve gevolgen van de WAB.
Kostenverschillen tussen flex en vast verkleinen
Demissionair minister Koolmees van SZW vindt het te vroeg deze cijfers toe te schrijven aan de WAB. Wel geeft hij aan dat het demissionaire kabinet stappen neemt om de kostenverschillen voor werkgevers tussen flexibel en vast te verkleinen, maar dat het aan een volgend kabinet is om door te gaan met maatregelen voor een beter functionerende arbeidsmarkt.