Arbeidshygiënische strategie begint met aanpak bij de bron
De arbeidshygiënische strategie is vastgelegd in de Arbowet en is dus niet vrijblijvend. Alleen als er redelijkerwijs geen andere mogelijkheden zijn, mag de werkgever ervan afwijken. Wat redelijk is, hangt af van hoe groot de risico’s zijn.
De arbeidshygiënist gaat te werk volgens de arbeidshygiënische strategie (infographic). Dat houdt in dat hij maatregelen moet nemen in een vaste volgorde. Hierbij kijkt hij eerst naar de bron van het gevaar of probleem. Pas als de bron van het gevaar niet kan worden weggenomen, mag een maatregel van het volgende niveau worden genomen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij werken met straling in de zorg of het geluid van een bepaalde machine. Als er geen alternatieven zijn, mogen maatregelen van een volgend niveau volgen.
Volgorde arbeidshygiënische strategie
De verplichte volgorde die de werkgever moet toepassen bij het nemen van maatregelen, ziet er zo uit:
- Bronmaatregelen: de oorzaak van het probleem wegnemen. Bijvoorbeeld de schadelijke stof vervangen door een veiliger alternatief.
- Collectieve maatregelen: als er geen alternatief is, kunnen collectieve maatregelen volgen. Bijvoorbeeld afscherming of een afzuiginstallatie plaatsen of de duur van de blootstelling beperken.
- Individuele maatregelen: als collectieve maatregelen niet kunnen of onvoldoende werken, kan de werkgever individuele maatregelen nemen zoals taakroulatie of aanpassen van de werkplek.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: als de eerste drie maatregelen geen effect hebben, moet de werkgever persoonlijke beschermingsmiddelen verstrekken zoals gehoor- en oogbescherming.
Goede reden voor afwijken
De volgorde van de arbeidshygiënische strategie is wettelijk bepaald en staat in de Arbowet. De werkgever mag er dus niet zomaar van afwijken. Alleen als er redelijkerwijs geen andere mogelijkheden zijn, mag hij andere maatregelen nemen. Redelijkerwijs wil zeggen dat er goede technische, uitvoerende of economische redenen moeten zijn. Maar, let op, want als het gaat om het werken met gevaarlijke stoffen als biologische agentia, carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen, is ‘te duur’ of ‘een te grote investering’ (economische reden) nooit een goede reden om er vanaf te zien.