OR heeft adviesrecht als organisatie moet bezuinigen

Als gevolg van de coronacrisis nemen veel werkgevers de beschikbare budgetten kritisch onder de loep. Bij veel organisaties blijkt dat bezuinigingen en eventueel reorganisaties nodig zijn. In dat geval heeft de ondernemingsraad (OR) recht op een adviesaanvraag.

De coronacrisis leidt ertoe dat veel organisaties flink moeten bezuinigen. Als het budget van afdelingen onder druk staat, heeft dat vaak gevolgen voor het personeelsbestand. Is een reorganisatie (tool) onvermijdelijk, dan kan de bestuurder niet om de OR heen. Hij is namelijk verplicht de OR om advies te vragen als het gaat om een belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming (artikel 25, lid 1e WOR) of als de organisatie een belangrijk krediet moet aantrekken om het hoofd boven water te houden (artikel 25, lid 1i WOR).

Budgetmethodes om te bezuinigen

De OR moet zorgen dat de raad vroegtijdig betrokken is bij belangrijke beslissingen, zoals bezuinigingen en een reorganisatie. Het is daarom van belang dat de OR een vinger aan de pols houdt bij de financiële ontwikkeling van de organisatie. Om dat goed te kunnen doen, moet de OR inzicht hebben in het financiële beleid van de organisatie. Bezuinigingen betekenen in de regel ook dat de organisatie of afdeling de budgetten moet bijstellen. Dit kan voor de OR een signaal zijn dat er mogelijk belangrijke wijzigingen op komst zijn. Voor het bijstellen van budgetten kan een bestuurder  twee methodes hanteren:

• Zero-base(d) budgeting (ZBB), oftewel de ‘nulbudgetmethode’: de budgethouder stelt het budget niet vast op basis van het budget van vorig jaar, maar stelt het budget opnieuw op. Alle activiteiten en de daarop gebaseerde budgetten worden bij de start op nul gezet en heroverwogen. De nulbudgetmethode is vooral zinvol in crisissituaties.  
• Kaasschaafmethode: de budgetaanvraag wordt bij voorbaat gekort met 5% tot 10%. Deze methode is een goede optie als uit cijfers uit het verleden blijkt dat bij budgetaanvragen altijd wordt overvraagd.