Aanbesteding straks opgeschort bij klacht ondernemer

Het kabinet wil met een reeks maatregelen meer zekerheid geven aan ondernemers die meedoen aan overheidsaanbestedingen. Zo komt er een verplicht klachtenloket bij aanbestedende diensten. Ook worden aanbestedingsprocedures straks tijdelijk opgeschort als ondernemers op tijd klachten indienen.

Overheden in ons land kopen jaarlijks voor ruim € 70 miljard aan spullen en diensten in, van bruggen tot broodjes kaas. Voor ondernemers is daar dus wat te halen, maar de klachten over aanbestedingen zijn ook al jaren niet van de lucht. Zo is het kleinere mkb’ers een doorn in het oog dat opdrachten soms gebundeld worden, waardoor zij geen kans maken.

Verplicht klachtenloket aanbestedende diensten

Om het verloop van aanbestedingen (infographic) te verbeteren worden meerdere zaken tegelijkertijd aangepakt, meldt staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken aan de Tweede Kamer (pdf). Zo komt er een wetsvoorstel aan dat aanbestedende diensten verplicht om een klachtenloket op te zetten. Nu hebben namelijk nog niet alle diensten zo’n klachtenregeling. Klachten zouden behandeld moeten worden door personen die niet zelf betrokken zijn geweest bij de aanbesteding, aldus Keijzer.
Wat ook verandert, is dat de aanbestedingsprocedure tijdelijk wordt opgeschort bij klachten. Als een ondernemer een klacht heeft over het ontwerp van de aanbesteding is het de bedoeling dat hij zich eerst tijdig meldt bij het klachtenloket van de aanbestedende dienst. Als dat te weinig oplevert, kan hij nog een klacht indienen bij de onafhankelijke  Commissie van Aanbestedingsexperts (CVAE). Als de CVAE de klacht in behandeling neemt, moet de aanbestedende dienst de procedure minstens 14 dagen opschorten. De adviezen van de CVAE zijn net als nu niet bindend, maar de aanbesteder is wel verplicht om uit te leggen waarom hij eventueel van een advies afwijkt. Ook bij tijdige klachten over de uiteindelijke gunning van de opdracht zou de verdere procedure tijdelijk opgeschort moeten worden. Wanneer een klacht precies ‘tijdig’ is, wordt nog uitgewerkt in een wetsvoorstel.

Aanbestedende dienst moet gunning beter motiveren

Verder moeten aanbestedende diensten beter gaan motiveren waarom zij de opdracht aan een bepaalde inschrijver hebben gegund. Volgens Keijzer geven de diensten nu vaak maar een summiere uitleg aan de ‘verliezers’, omdat zij geen bedrijfsgevoelige informatie willen geven. Maar volgens de staatssecretaris kan de motivering best wat uitgebreider zonder meteen allerlei vertrouwelijke informatie op tafel te leggen. Daarom gaat Keijzer de motiveringsplicht voor aanbestedende diensten verder aanscherpen.
Daarnaast krijgen rechters meer mogelijkheden om in extreme gevallen een reeds gesloten aanbestedingsovereenkomst te vernietigen. Het idee om de definitieve gunning uit te stellen tot een rechter in hoger beroep de overeenkomst heeft goedgekeurd neemt Keijzer niet over. Dat zou te veel onzekerheid opleveren voor de winnaar van de aanbesteding.