Dividendhausse in aanloop naar aanpak hoge bv-schuld

Directeuren-grootaandeelhouders (dga's) hebben in 2019 al een flink bedrag aan extra dividend uitgekeerd. Daarmee liepen zij vooruit op een verhoging van het tarief in box 2 én een wet die hoge schulden bij de eigen bv aanpakt. Dit blijkt uit antwoorden van het kabinet op Kamervragen over het wetsvoorstel ‘Excessief lenen bij de eigen vennootschap’.

Het wetsvoorstel moet al te hoge schulden van dga’s bij hun eigen bv aanpakken. Het is het kabinet namelijk een doorn in het oog dat zij via leningen de belastingbetaling uit kunnen stellen of zelfs helemaal afstellen. Schulden van meer dan € 500.000 worden straks aangemerkt als ‘excessief’. Voor het bedrag boven die grens moet de dga afrekenen in box 2 van de inkomstenbelasting. Leningen voor een eigen woning zijn uitgezonderd.

Belastingdienst peilt omvang lening eind 2023

De ingreep is in 2018 aangekondigd, maar de invoering is mede vanwege de coronacrisis een jaar naar achteren geschoven, naar 1 januari 2023. Dat betekent dat de Belastingdienst eind 2023 voor het eerst zal peilen hoe hoog de schulden van dga’s bij hun eigen bv zijn.
Het blijkt dat dga’s in 2019 al behoorlijk hebben geanticipeerd op het komende wetsvoorstel, meldt het kabinet. In dat jaar is er € 13,6 miljard extra dividend uitgekeerd (tool). Niet alleen vanwege het wetsvoorstel overigens, maar ook omdat het tarief in box 2 in 2020 is opgeschroefd van 25% naar 26,25%. De extra dividenduitkering levert € 3,4 miljard aan belasting op in box 2, schrijft het kabinet. Het is op dit moment nog niet duidelijk welk deel van de winstuitkeringen is gebruikt om schulden af te lossen.

Totale schuld loopt op naar ruim € 61 miljard

In de antwoorden geeft het kabinet ook cijfers over de ontwikkeling van de schulden bij de eigen bv van alle jaren tussen 2007 en 2018. De totale schuld is in die periode opgelopen van € 19,7 miljard naar € 61,6 miljard (hier zitten ook leningen voor woningen bij). De gemiddelde schuld is gestegen van bijna € 178.000 naar ruim € 273.000.
Ook is gekeken naar het totaal aantal huishoudens met een aanmerkelijk belang (zoals dga’s) en welk deel van deze huishoudens ook een schuld bij de eigen vennootschap heeft. Dit percentage blijft tussen 2007 en 2018 redelijk stabiel tussen 57,7% en 63,3%.

Kabinet wil niet tornen aan grensbedrag

In nota met antwoorden (pdf) gaat het kabinet nog in op tal van aspecten van het wetsvoorstel. Daarbij gaat het vooral ook over de afwegingen. Het kabinet benadrukt in de nota keer op keer dat het doel van het wetsvoorstel is om belastinguitstel en -afstel tegen te gaan. Dat houdt volgens het kabinet in dat het ook niet uitmaakt waar de dga het geld voor gebruikt – daar hoeven dus ook geen uitzonderingen voor te komen. En dat het niet past bij het doel om de regels alleen te laten gelden voor leningen die ‘onzakelijk’ zijn. Want bij álle ‘excessieve’ leningen is er immers sprake van belastinguitstel. In lijn daarmee is er ook geen reden om bestaande schulden uit te zonderen en komt er ook geen ‘tegenbewijsregeling’. Daarmee zouden dga’s kunnen aantonen dat hun lening wel degelijk zakelijk is.
Een hoger grensbedrag dan € 500.000 ziet het kabinet niet zitten, omdat met dit bedrag ‘een goede balans is gevonden om excessief lenen te ontmoedigen’. Het grensbedrag wordt ook niet aangepast aan de inflatie. En een lagere grens? In het rapport met ‘bouwstenen’ voor een toekomstig belastingstelsel is bijvoorbeeld een grens van € 17.500 genoemd als optie. Daarmee zou een flink grotere groep dga’s geraakt worden. Het kabinet antwoordt slechts: ‘Op dit moment is er geen voornemen om de grens op enig moment te verlagen.’