Tussentijdse vacatures in de OR opvullen

Leden van een ondernemingsraad (OR) zetten zich in principe tijdens de hele zittingsperiode in voor de medezeggenschap in hun organisatie. Het kan echter voorkomen dat een OR-lid voortijdig opstapt. In dat geval moet de OR een tussentijdse vacature opvullen.

Een ondernemingsraad heeft te maken met een tussentijdse vacature als een OR-lid definitief uit de raad stapt. De reden kan bijvoorbeeld zijn dat hij een baan buiten de organisatie heeft gevonden of dat hij het OR-werk niet meer kan combineren met zijn functie. Er is geen tussentijdse vacature als een OR-lid vanwege bijvoorbeeld een zwangerschap of ziekte langere tijd afwezig is. De procedure die een OR bij een tussentijdse vacature moet volgen, staat in het OR-reglement (infographic) en is afhankelijk van het kiesstelsel dat de OR hanteert (artikel).

Eerstvolgende kandidaat met meeste stemmen in OR

In het personenstelsel vervult de OR de vacature door de kandidaat aan te stellen die bij de laatste OR-verkiezingen de meeste stemmen kreeg na de gekozen kandidaat. Kregen twee of meer kandidaten evenveel stemmen, dan moeten zij loten wie er in de raad komt. 
Bij het personenstelsel brengt de kiezer vaak één stem uit voor elke zetel. Als er veel zetels te verdelen zijn, kan de OR vanwege het overzicht besluiten om het aantal uit te brengen stemmen te beperken. Het aantal stemmen moet wel gelijk zijn voor alle kiezers (binnen dezelfde kiesgroep). De verdeling van de zetels verloopt eenvoudig: de kandidaten die de meeste stemmen hebben gekregen, komen in de OR.

Eerstvolgende persoon op de lijst in OR

Bij het lijstenstelsel vervult de OR de tussentijdse vacature door de persoon toe te laten die bij de laatste verkiezingen als eerstvolgende kandidaat op dezelfde lijst stond als het vertrekkende OR-lid. Zijn er geen kandidaten meer, dan moet de OR tussentijdse verkiezingen organiseren om de vacature op te vullen. 
Grotere organisaties waar werknemers elkaar niet altijd persoonlijk kennen, gebruiken meestal het lijstenstelsel. Dit stelsel werkt ongeveer hetzelfde als de verkiezingen voor de Tweede Kamer of gemeenteraad. Bij de OR-verkiezingen kunnen verschillende partijen, zoals de vakbond (artikel) of groepen werknemers, kandidatenlijsten samenstellen en een programma naar buiten brengen. Kiezers baseren hun keuze voornamelijk op de programmapunten van de lijst. De kiezer brengt slechts één stem uit, op een kandidaat op de lijst van zijn keuze.