Tips voor een eerlijk beloningssysteem

Een werkgever is verplicht om arbeid van gelijke waarde gelijk te belonen. De ondernemingsraad (OR) heeft instemmingsrecht op het belonings- of functiewaarderingssysteem van de organisatie. Daarnaast heeft de OR de taak om gelijke behandeling te bevorderen. Een aantal tips voor gelijke beloning.

Hoewel werkgevers volgens de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen de plicht hebben om mannen en vrouwen gelijk te belonen, is er nog steeds sprake van een loonkloof (verdiepingsartikel). Ook bij verschil in beloning vanwege een migratieachtergrond, het dienstverband (voltijd, deeltijd, tijdelijk of vast) of een beperking is er sprake van verboden onderscheid. Een werkgever mag werknemers wel verschillend belonen op basis van werkervaring of functioneren.

Tips om tot gelijke beloning te komen

Het College van de rechten van de mens geeft een aantal tips om gelijke beloning binnen de organisatie te realiseren:  

• Schaal een werknemer niet te hoog in bij salarisonderhandelingen. Werkgevers schalen een nieuwe werknemer wel eens hoger in om hem binnen te halen, maar dan ontstaat er veel verschil met de salarissen van de werknemers die al langere tijd in dienst zijn.
• Scheid functiegroepen van de salarisschalen in het administratieve systeem. Zo blijft de grens tussen functieniveau en salarisschaal duidelijk.
• Beloon binnen de salarisschaal van de functiegroep. Krijgt een werknemer zwaardere taken, dan kan de werkgever de functie herwaarderen. Leidt dat tot een hogere functiegroep, dan is ook een hogere beloning terecht.
• Beloon tijdelijke omstandigheden met een toeslag en geef salarisgaranties (bijvoorbeeld bij fusies) in de vorm van tijdelijke toeslagen. Dit voorkomt ongelijke beloning op de lange termijn.
• Neem bij inschaling niet het laatstverdiende salaris als uitgangspunt. Een werknemer kan in zijn vorige functie te hoog of juist te laag ingeschaald zijn.

Middelen voor OR om beloningssysteem te verbeteren 

De OR kan op basis van bovenstaande tips een voorstel voor verbetering presenteren aan de bestuurder op basis van het initiatiefrecht (artikel 23 WOR). De OR heeft immers de taak om gelijke behandeling te bevorderen en dan in het bijzonder de gelijke behandeling van mannen en vrouwen (artikel 28, lid 3 WOR). Daarnaast kan de OR deze uitgangspunten meenemen bij het beoordelen van een instemmingsaanvraag over de invoering of wijziging van het belonings- of functiewaarderingssysteem van de organisatie (artikel 27, lid 1c WOR). Om een goed beeld te krijgen van de opzet van het huidige beloningsbeleid, kan de OR op basis van het informatierecht (tool) bij de bestuurder cijfers opvragen over de beloning. Ook zijn ondernemingsraden van grote ondernemingen sinds 1 januari 2019 verplicht om met de bestuurder in gesprek te gaan over verschillen in beloning binnen de organisatie (artikel 31d WOR).