Ruime uitleg instemmingsrecht OR bij arbobeleid

De coronacrisis onderstreept het belang van een goed uitgedacht en uitgevoerd arbobeleid. De ondernemingsraad (OR) speelt daarbij een belangrijke rol. De Wet op de ondernemingsraden (WOR) geeft de OR namelijk instemmingsrecht op het arbo-, ziekte- en re-integratiebeleid van de organisatie.

Wil de bestuurder van een organisatie met een OR een besluit nemen over onderwerpen gerelateerd aan het arbo-, ziekte- en re-integratiebeleid, dan heeft hij daarvoor instemming nodig van de OR. Dit staat in artikel 27, lid 1d WOR. Dit instemmingsrecht moet ruim worden uitgelegd. Het geldt bijvoorbeeld voor onderwerpen zoals het verzuimprotocol, de taken van de preventiemedewerker, de voorlichting en de vaststelling van het plan van aanpak, de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en de bedrijfshulpverlening (bhv). Elk voorgenomen besluit dat de arbeidsomstandigheden van (een groep) werknemers kan beïnvloeden is dus instemmingsplichtig. 

Instemmingsrecht op RI&E en plan van aanpak

In de RI&E, het daarop gebaseerde plan van aanpak en de jaarlijkse voortgangsrapportage is aandacht voor de kwaliteit van het werk, de werkomstandigheden en het beperken van de risico’s op gezondheidsschade door het werk. De RI&E en het plan van aanpak vallen onder het instemmingsrecht, net als de uitvoeringsmaatregelen op basis van het plan van aanpak. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om bedrijfshulpverlening, anti-rookbeleid, een gedragscode en voorlichting. Op de jaarlijkse voortgangsrapportage heeft de OR geen instemmingsrecht, maar de raad kan wel gebruikmaken van het overlegrecht (artikel 23 WOR).

Vaste commissie voor arbozaken

De OR kan zich laten bijstaan door interne en externe deskundigen (artikel 16 WOR). Ook moet de OR  het draagvlak onder de achterban onderzoeken voor de verschillende keuzes en maatregelen. Verder is het niet ongewoon om een vaste commissie in te stellen die zich bezighoudt met arbo-onderwerpen: de arbocommissie. Met zo’n commissie kan de OR beter garanderen dat er voldoende aandacht is voor de arbozaken binnen de organisatie én het is een manier om het OR-werk efficiënter in te richten omdat het de taken verdeelt. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kondigde onlangs een aantal wijzigingen in de WOR aan om de medezeggenschap toegankelijker te maken. Hij neemt daarmee ook het voorstel van de Commissie Bevordering Medezeggenschap (CBM) om artikel 15, lid 2 WOR aan te passen en zo de spelregels voor commissies te verruimen.