College verbiedt TU/E om alleen vrouwen aan te nemen

De Technische Universiteit Eindhoven maakt verboden onderscheid op basis van geslacht door wetenschappelijke vacatures alleen open te stellen voor vrouwen. Het College voor de Rechten van de Mens deed deze uitspraak naar aanleiding van meldingen over discriminatie.

Om de achterstand van vrouwelijke wetenschappers in te lopen, heeft de Technische Universiteit Eindhoven (TU/E) een programma ingevoerd in de vorm van het Irène Curie Fellowship (ICF). Het ICF-programma houdt in dat de universiteit alle wetenschappelijke vacatures in een bepaalde periode alleen voor vrouwelijke kandidaten openstelt. Pas als er na 6 maanden geen gesprekken zijn geweest met vrouwelijke kandidaten, krijgen mannen ook de kans. Het programma duurt 5 jaar. De antidiscriminatievoorziening RADAR ontving veel meldingen over het beleid van de TU/E en stapte naar het College voor de Rechten van de Mens. Het College oordeelde dat het voorkeursbeleid van de TU/E te ver gaat en daardoor in strijd is met het uitgangspunt van gelijke behandeling.

Voorkeursbeleid moet aan wettelijke voorwaarden voldoen

Door vacatures in eerste instantie alleen open te stellen voor vrouwelijke kandidaten, maakt de TU/E bij de werving en selectie direct onderscheid op basis van geslacht. Dit is in strijd met het uitgangspunt van gelijke behandeling. In bepaalde gevallen is er op dit uitgangspunt een wettelijke uitzondering mogelijk, bijvoorbeeld door het voeren van een voorkeursbeleid. Maar voor een voorkeursbeleid gelden strikte eisen. Zo moet het voorkeursbeleid in verhouding staan tot het te bereiken doel. Het College vindt het specifieke voorkeursbeleid van de TU/E een te zwaar middel om het doel, het vergroten van het aandeel vrouwelijke wetenschappers, te bereiken. Het beleid leidt ertoe dat mannelijke kandidaten 5 jaar lang zijn uitgesloten van een kans op een wetenschappelijke functie bij de TU/E.

Beleid van TU/E voldoet niet aan eisen van voorkeursbeleid

Volgens het College toont de TU/E de noodzaak van het voorkeursbeleid niet voldoende aan. De TU/E laat te weinig zien dat het doel met minder ingrijpende middelen kan worden bereikt. Eerdere maatregelen van de TU/E om het aandeel vrouwen te verhogen waren volgens het College te weinig dwingend van karakter. Ook is de achterstand van vrouwen niet binnen alle faculteiten even groot. Omdat het ICF-programma niet aan alle eisen van een voorkeursbeleid voldoet, kan de TU/E hier geen beroep op doen. De organisatie maakt daarom verboden onderscheid op grond van geslacht. De universiteit heeft aangegeven voorlopig te stoppen met het ICF-programma en na te gaan denken over een nieuw beleid, waarbij ze gebruik gaan maken van de handvatten van het College.
Het College voor de Rechten van de Mens, 2 juli 2020, oordeelnummer: 2020-53