Ondernemingsraden praten conflicten het liefst uit

De bedrijfscommissie deed eind vorig jaar onderzoek naar conflicten in de medezeggenschap. Uit de enquête blijkt dat ondernemingsraden met enige regelmaat te maken hebben met conflicten waar ze zelf niet uitkomen. Meestal hebben ondernemingsraden een conflict met de bestuurder.

Uit de enquête van de bedrijfscommissie blijk dat van de deelnemers 54% aangaf dat zij de afgelopen vijf jaar één of meerdere meningsverschillen had gehad waar ze zelf niet uitkwamen. Bij 11% was hiervan zelfs meer dan vijf keer sprake geweest. In de meeste gevallen (93%) gaat het om een conflict met de bestuurder, maar er ontstaan ook conflicten met collega’s (55%) of tussen OR-leden onderling (58%). De deelnemers hadden minder conflicten met andere partijen, zoals de raad van toezicht of raad van commissarissen (28%), de vakbonden (27%), een ander medezeggenschapsorgaan (18%) of werkgeversorganisaties (12%).

Meeste ondernemingsraden verhelpen conflict met gesprek 

Ondernemingsraden lossen conflicten met name op door in gesprek te gaan met de betrokkenen (87%). Raden schakelen daarbij zowel interne (79%) als externe (75%) hulp in. De rechter komt er zelden tot nooit aan te pas (94%) en 14% onderneemt helemaal geen actie. Schakelt de OR hulp in van buiten de organisatie, dan valt de keus op een trainer of adviseur (94,6%), de vakbond (79,5%) of een advocaat (66,3%). De hulpvraag is dan met name gericht op juridisch en inhoudelijk advies en niet zozeer op de samenwerking met betrokkenen. Van opties zoals een mediator, de bedrijfscommissie of een arbiter maken ondernemingsraden vrijwel geen gebruik.

Ondernemingsraden relatief onbekend met bedrijfscommissie

Bedrijfscommissies zijn ingesteld door de Sociaal-Economische Raad om voorlichting te geven over medezeggenschap én om kosteloos te bemiddelen bij geschillen over medezeggenschap. Een bedrijfscommissie inschakelen kan een goede manier zijn om een conflict vreedzaam op te lossen. Een groot deel van de respondenten blijkt niet goed bekend te zijn met de werkzaamheden van de bedrijfscommissie (44%). Dit kan verklaren dat 92% de bedrijfscommissie nog nooit heeft ingeschakeld in de afgelopen vijf jaar. Toch geeft 43% er wel bekend mee te zijn en 55% overweegt om bij een conflict een beroep te doen op de bedrijfscommissie. De voornaamste redenen om de bedrijfscommissie niet in te schakelen zijn: de OR kent de bedrijfscommissie niet (52%), de OR wist niet dat de bedrijfscommissie bemiddelt (51%) en een beroep doen om de commissie maakt het conflict (te) juridisch (30%).

Meerderheid deelnemers is lid van dagelijks bestuur

De bedrijfscommissie zal het komend jaar meer voorlichting gaan geven over de dienstverlening en de manier waarop de commissie ondernemingsraden kan ondersteunen. De enquête werd ingevuld door 639 respondenten in de periode oktober tot en met december 2019. Van de respondenten is 55% lid van het dagelijks bestuur van de OR, 20% is ambtelijk secretaris en 19% is OR-lid. De overige deelnemers zijn bestuurder (3%), trainer of adviseur (1%), advocaat bestuurder (1%) of HR-adviseur (1%). Van de respondenten is 45% werkzaam in de profit sector, 39% in de non-profit sector en 16% bij de overheid. Het gemiddelde zetelaantal van de medezeggenschapsorganen is 10,3.