Geen OR of PVT? Toch inspraak!

Organisaties met 50 werknemers of meer moeten een ondernemingsraad (OR) hebben. Ook in kleinere organisaties zonder OR hebben de werknemers inspraak. De medezeggenschap is daar geregeld via een personeelsvertegenwoordiging (PVT) of een personeelsvergadering (PV). De PV klinkt misschien vrijblijvend, maar is dat zeker niet.

Bij organisaties vanaf 50 werknemers is een OR verplicht (artikel 2, lid 1 WOR). Ook in een kleinere organisatie mag de bestuurder een OR instellen; soms stelt de cao dit zelfs verplicht (artikel 5a, lid 1 WOR). Maar er zijn meer mogelijkheden om in kleinere organisaties de medezeggenschap te organiseren (artikel). Bij organisaties met 10 tot 50 werknemers kan de bestuurder een personeelsvertegenwoordiging instellen (artikel 35c WOR). Een PVT geeft werknemers inspraak, maar heeft minder bevoegdheden dan een OR. Is er geen OR en PVT, dan kunnen de werknemers inspraak krijgen via de personeelsvergadering.

Wanneer is een personeelsvergadering verplicht?

Als er geen OR of PVT is, is de bestuurder bij 10 of meer werknemers verplicht om twee keer per kalenderjaar onder werktijd een personeelsvergadering te organiseren – of vaker, als minimaal een kwart van de werknemers daar behoefte aan heeft (artikel 35b WOR). De werknemers hebben namelijk het recht om met de bestuurder in gesprek te gaan over onderwerpen die zij van belang vinden, en om van de bestuurder informatie te krijgen over de algemene gang van zaken in de organisatie. Denk aan hoe de organisatie er financieel voor staat, de strategische plannen, het sociaal beleid of de pensioenregeling.

Werknemers hebben gezamenlijk adviesrecht bij personeelsvergadering

De werknemers hebben bovendien het recht om gezamenlijk advies uit te brengen aIs de bestuurder een regeling wil invoeren die leidt tot een belangrijke verandering van het werk, de arbeidsomstandigheden of de arbeidsvoorwaarden van minimaal 25% van de werknemers. Ook moet hij advies inwinnen bij de PVT of PV als hij van plan is om minimaal 25% van de werknemers te ontslaan. Zonder raadpleging van de PVT of PV neemt UWV de ontslagaanvraag niet in behandeling. Daarnaast hebben de PVT en PV de nodige medezeggenschapsrechten bij de pensioenregeling van de organisatie als de bestuurder hier zelf besluiten over kan nemen en een wijziging van de regeling geldt voor minimaal 25% van de werknemers.