Eigen woning moet naar box 3

De eigenwoningregeling is afgelopen jaar geëvalueerd. Uit deze evaluatie blijkt dat de regeling doelmatig is maar wel veel te complex. Een herziening ervan is dan ook hard nodig. Daarbij wordt als oplossing ook een overgang van de eigen woning van box 1 naar box 3 van de inkomstenbelasting (IB) geopperd.

De doeltreffendheid en doelmatigheid van de regeling is geëvalueerd door het onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek (SEO). Daarnaast is de complexiteit van de regeling bekeken door onderzoeksbureau Panteia.
SEO heeft gekeken naar de combinatie van het eigenwoningforfait en de aftrekbare rente en kosten eigen woning. Hierbij is SEO uitgegaan van de oorspronkelijk doelstelling van de regeling, het stimuleren van het eigenwoningbezit. De conclusie van het bureau is dat de renteaftrek beperkt moet worden. De beperking moet dan wel aan de volgende criteria voldoen:

• Er moet een helder eindbeeld zijn voor de afbouw van de fiscale subsidie bijvoorbeeld defiscalisering of overheveling van de eigen woning naar box 3 (tool) van de IB.
• Er moet een eenduidig transitiepad naar dit eindbeeld komen.
• De afbouw moet zo min mogelijk belastend zijn voor de uitvoering.
• De afbouw moet worden vormgegeven in een maatregel waarvan duidelijk is dat deze effectief is om schuldopbouw te beperken.

Eigenwoningregeling is erg complex

Het onderzoek van Panteia heeft zich gericht op de vraag of de complexiteit een juiste toepassing van de wet- en regelgeving van de fiscale eigenwoningregeling in de weg heeft gestaan. De conclusie uit dit onderzoek is dat door de vele afzonderlijke deelregelingen de regeling erg complex is geworden. De huidige eigenwoningregeling is niet goed houdbaar, controleerbaar, uitvoerbaar en handhaafbaar. Panteia beveelt aan om de fiscale eigenwoningregeling ingrijpend te herzien. Het verplaatsen van de eigen woning naar box 3 van de IB, het opnemen in een aparte regeling (box 4) of defiscalisering van de eigen woning kunnen oplossingen zijn.

Volgend kabinet moet verdere stappen nemen

Het kabinet vindt dat het aan een volgend kabinet is om eventueel verdere stappen te zetten. Het ontwikkelen van een helder perspectief over de fiscale behandeling van de eigen woning kan helpen om iedereen op een verantwoorde wijze mee te nemen naar een uitvoerbare en betaalbare regeling die recht doet aan de woonwensen van burgers.