Hogere én directe boetes bij overtredingen rond RI&E

Werkgevers kunnen niet om de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) van hun organisatie heen. Die eis wordt nog strenger: wie geen RI&E opstelt of de daarin genoemde maatregelen niet tijdig neemt, kan rekenen op een hogere én directe boete.

In de Arbowet staat dat werkgevers met personeel verplicht zijn van een RI&E op te stellen. Voor specifieke risico’s geeft het Arbobesluit speciale voorschriften. Dat geldt bijvoorbeeld voor werken met kankerverwekkende of explosieve stoffen. In een RI&E legt de werkgever vast welke risico’s de werknemers tijdens de arbeid lopen. Zo staat er een overzicht van gevaren in en een plan van aanpak van de risicobeperkende maatregelen. De boete voor het ontbreken van een RI&E valt nu in categorie 4 met een normbedrag van € 3.000 voor organisaties met 500 of meer werknemers. Voor organisaties met minder dan 5 werknemers betreft de hoogte van de boete 10% van het normbedrag (€ 300). Dit boetebeleid gaat veranderen.

Boete voor falend Plan van Aanpak gaat omhoog

Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat in de eerste helft van 2019 de Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving zal worden aangepast. Zo wordt de boete voor organisaties die de verplichtingen rond de RI&E niet naleven, verhoogd naar categorie 5. Dit houdt concreet in dat de maximale boete wordt verhoogd naar € 4.500. Bovendien geldt elke organisatie die niet beschikt over een RI&E en dat wel zou moeten, als overtreder met directe boete (ODB). De Inspectie SZW kan in zo’n geval direct een boete opleggen in plaats van een eis of een waarschuwing.De boete op het ontbreken van een plan van aanpak of het niet tijdig nemen van de daarin genoemde maatregelen stijgt van € 750 naar € 3000. Het Plan van Aanpak vervult volgens de staatssecretaris  namelijk een minstens even belangrijke rol als de RI&E zelf.

Voorschriften gevaarlijke stoffen moeten strenger worden nageleefd

De verhoging van het normbedrag met één categorie gaat ook gelden voor artikelen 4.2, 4.2a en 4.13 van het Arbobesluit. Het gaat dan om voorschriften ten aanzien van de RI&E over het werken met gevaarlijke stoffen waaronder kankerverwekkende stoffen en stoffen die voor de reproductie toxisch zijn. Deze boetes kunnen door de Inspectie SZW worden opgelegd indien er na een eis of waarschuwing geen verbetering is opgetreden, de zogenoemde overige overtreding (OO) zo staat in de brief aan de Tweede Kamer (pdf).

Ondernemingsraad speelt rol bij wijzigingen in de RI&E

Heeft een organisatie een ondernemingsraad (OR) dan heeft die instemmingsrecht bij alle wijzigingen die betrekking hebben op de arbeidsomstandigheden, inclusief de RI&E. In de Wet op de ondernemingsraden (WOR) staat in artikel 27 dat de OR instemmingsrecht heeft als de werkgever wijzigingen doorvoert die betrekking hebben op de arbeidsomstandigheden, het ziekteverzuim of het re-integratiebeleid. Dat betekent dat het instemmingsrecht van de OR ook van toepassing is op besluiten die betrekking hebben op het opstellen, wijzigen of intrekken van de RI&E, het plan van aanpak of de periodieke evaluatie ervan.