Reflecteren is cruciaal voor effectief leiderschap
Leidinggevenden die zich bewust zijn van het effect van hun eigen gedrag op hun omgeving, en andersom, sturen met meer plezier en impact hun team of afdeling aan. Zelfreflectie is hierbij onmisbaar. Dat begint met het stellen van een aantal kritische vragen.
Zelfreflectie is geen eenmalige actie. Het is veel leerzamer om er een gewoonte van te maken en na het uitvoeren van een bepaalde handeling of project, het verwerken van een ervaring of het voeren van een gesprek even stil te staan bij het eigen gedrag en het effect ervan op anderen. De volgende vragen staan dan centraal:
- Wat was mijn houding?
- Wanneer had mijn houding een gunstige invloed op het resultaat? Wanneer juist niet?
- Waarom gedroeg ik me op dat moment zo?
- Wat had ik ook kunnen doen?
- Wat leer ik hieruit?
Blijf niet aan de oppervlakte
Reflecteren klinkt makkelijker dan het is, omdat de meeste mensen geneigd zijn genoegen te nemen met antwoorden die passen bij hun huidige gedrag. Juist door dieper te gaan, komen er tegenstellingen naar boven die inzicht opleveren over het eigen gedrag. Een leidinggevende kan om verschillende redenen zijn eigen leiderschap onder de loep nemen. Hij wil bijvoorbeeld:
- effectiever gedrag ontwikkelen;
- een visie op coaching ontwikkelen;
- theorie en praktijk verbinden;
- het vermogen om zichzelf te verantwoorden voor zijn eigen gedrag vergroten.
Reflecteren is niet hetzelfde als evalueren
Bij reflecteren is het belangrijk om de bovenstaande vragen te beantwoorden zonder oordeel. Reflecteren is namelijk iets anders dan evalueren, waarbij gedrag en resultaten wel worden beoordeeld. Door regelmatig stil te staan bij het eigen gedrag en hier eerlijk over te zijn, zal de leidinggevende uiteindelijk meer inzicht krijgen in zijn eigen leiderschap (tool) en merken wat de beste manier is om werknemers te motiveren.