Rechter verplicht ander BTW-nummer eenmanszaak per 2020

De discussie over het gebruik van het burgerservicenummer in BTW-nummers van eenmanszaken is weer opgelaaid. De Belastingdienst heeft beloofd dat eenpitters per 1 januari 2020 een nieuw nummer krijgen. Maar mocht de fiscus toch nog treuzelen, dan kunnen ondernemers de dienst een recente gerechtelijke uitspraak onder de neus wrijven.

Het BTW-nummer (tool) van eenmanszaken bestaat nu uit het burgerservicenummer (BSN) met de toevoeging ‘B01’. Zij zijn wettelijk verplicht om dit nummer op hun facturen (tool) én op hun website te vermelden. Zzp’ers lopen echter al langer te hoop tegen de nummering, omdat die volgens hen het risico op identiteitsfraude vergroot.

Autoriteit Persoonsgegevens legt wijziging op per 2020

Na felle kritiek en zelfs een ‘verwerkingsverbod’ van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft de Belastingdienst inmiddels beloofd dat alle eenmanszaken per 1 januari 2020 een nieuw BTW-nummer krijgen. Zónder BSN. Overigens meldt de AP dat eenmanszaken met een webwinkel nu al kunnen stoppen met het noemen van hun BTW-nummer op de website. ‘De Autoriteit Consument & Markt houdt hier toezicht op, maar geeft geen prioriteit aan handhaving bij zelfstandigen vanwege de onwenselijke situatie die dat oplevert’, aldus de AP.

Inspecteur weigert BTW-nummer te veranderen

Deze zaak was aangezwengeld door een juriste uit Amsterdam. Zij had de Belastingdienst gevraagd om een ander BTW-nummer, zonder BSN. Maar ze kreeg nul op het rekest bij de fiscus. Volgens de inspecteur was het gebruik van het BSN in het BTW-nummer in lijn met de wet en ook de bedoeling van de wetgever. Ook stelde de inspecteur dat kwaadwillenden met alleen een BSN geen fraude kunnen plegen. Daarvoor zouden ze meer persoonsgegevens nodig hebben.

BSN in BTW-nummer klopt niet met AVG

Maar de rechtbank veegde de vloer aan met die redenatie. Net als de AP kwam de rechter tot de conclusie dat er geen wettelijke grondslag is voor het gebruik van het BSN in het BTW-nummer. Niet onder de huidige privacywet AVG, maar ook al niet onder diens voorganger, de Wet bescherming persoonsgegevens. De stelling van de inspecteur dat de verwerking mocht van de wet, ging dus van tafel.

Rechter verplicht nieuw BTW-nummer voor juriste

Ook het argument dat er al aan een oplossing wordt gewerkt, kon de rechter niet overtuigen. Want: wie zegt dat het systeem voor de alternatieve nummering op tijd klaar is? Zo kon de inspecteur tijdens de zitting niet toezeggen dat de juriste op 1 januari 2020 inderdaad een nieuw BTW-nummer heeft. De rechter zag dus noodzaak om de Belastingdienst op te dragen om dat te regelen. Op die manier is er een stok achter de deur, zo concludeerde de juriste zelf. Maar een dwangsom legde de rechter niet op, omdat er geen aanwijzingen zijn dat de inspecteur ‘geen uitvoering zal geven aan de uitspraak’.
Rechtbank Amsterdam, 28 maart 2019, ECLI (verkort): 2295