OR is goede partij bij opstellen budget
Veel organisaties stellen aan het eind van het jaar hun budgetten voor het komende jaar vast. De ondernemingsraad (OR) is serieuze deelnemer aan dit proces. De WOR geeft de OR namelijk verschillende bevoegdheden om invloed uit te oefenen op het vaststellen van de budgetten.
Op grond van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft de OR diverse bevoegdheden bij het budgetteringsproces. De OR heeft immers de taak om in de gaten te houden of de belangen van de organisatie en de achterban in evenwicht zijn en het financiële beleid is daarin erg bepalend. Voor de bestuurder kan het bovendien prettig zijn als de OR fungeert als klankbord, of als extra communicatiekanaal om de werknemers te bereiken en om draagvlak te creëren onder de achterban voor de te maken keuzes.
Bevoegdheden OR bij budgetteren
De belangrijkste bevoegdheden van de OR bij budgetteren zijn:
- het informatierecht (artikel 24 en 31 WOR); de OR heeft passief en actief informatierecht. Volgens het passief informatierecht moet de bestuurder de OR informeren over activiteiten en resultaten van het voorgaande en het komende jaar. Het actief informatierecht geeft de OR de bevoegdheid om alle informatie op te vragen die nodig is om het OR-werk uit te voeren.
- het overlegrecht (artikel 23 en 24 WOR); dit recht geeft de OR de mogelijkheid om met de bestuurder in overleg te gaan. Dit kan dus ook over budgetten gaan. Bestuurder en OR moeten sowieso ieder halfjaar de algemene gang van zaken bespreken.
- het adviesrecht (artikel 25 WOR); wil de bestuurder belangrijke investeringen doen, dan moet hij zijn voornemen eerst voorleggen aan de OR voor advies. Van een belangrijke investering is bijvoorbeeld sprake bij investeringen in de automatisering, een nieuw bedrijfspand of het vervangen van machines.
- het initiatiefrecht (artikel 23 WOR); de OR mag de bestuurder altijd adviseren over de zaken die spelen binnen de organisatie, ook ongevraagd. Voorstellen over budgetten en de te maken keuzes hierbij, vallen daar ook onder.
Voordelen vaste financiële OR-commissie
Een goede manier voor de OR om deel te nemen aan het budgetteringsproces, is om een financiële OR-commissie in te stellen. Zo'n commissie richt zich volledig op de financiën van de organisatie en adviseert de OR daarover. Een voordeel van een vaste financiële commissie is dat daar ook werknemers lid van kunnen zijn die geen OR-lid zijn (artikel 15 WOR). De OR kan voor deze commissie dus het beste werknemers uitnodigen die de nodige ervaring hebben en bijvoorbeeld werkzaam zijn op financieel gebied. Zo kan de OR ook de nodige kennis op dit gebied in huis halen, voor zover die niet in de OR zelf aanwezig is. Daarnaast kan zo'n commissie de OR ook een tijdsbesparing opleveren, omdat de commissie het nodige voorwerk doet en dan pas de hele OR erbij betrekt op basis van een concreet advies van de commissie. Zo'n werkwijze kan het voor de OR dus makkelijker maken om een serieuze rol te spelen in het budgetteringsproces.