Vanuit de OR aan de slag met de ramadan

Dit jaar start de ramadan op woensdag 22 maart. Deze islamitische vastenmaand eindigt op donderdag 20 april, gevolgd door de afsluiting met het Suikerfeest. Tijdens deze vastenmaand weerhouden moslims zich tussen zonsopkomst en zonsondergang van eten, drinken, roken en vrijen. De OR kan de bestuurder attenderen op de ondersteuning die hij vastende werknemers kan bieden.

De exacte start en eindtijd van de ramadan (infographic) is afhankelijk van de stand van de maan. Door tijdens de ramadan prettige werkomstandigheden te creëren voor vastende werknemers, zorgt de bestuurder ervoor dat ze zo weinig mogelijk hoeven inboeten op arbeidsproductiviteit, ze minder snel verzuimen en dat de werkveiligheid niet in het geding komt. Bovendien kan uw bestuurder de inclusiviteit in de organisatie wat vergroten door vastende werknemers te ondersteunen en tegemoet te komen waar mogelijk of nodig. Heeft de bestuurder hier (nog) geen of weinig oog voor, dan kan de OR hem daarop attenderen. De OR moet zich immers óók sterk maken voor inclusiviteit. 

OR kan afspraken maken met bestuurder over de ondersteuning voor de ramadan

De OR kan met de bestuurder afspraken maken over bijvoorbeeld het inrichten van een gebedsruimte en het hanteren van afwijkende werkroosters en pauzetijden voor vastende werknemers. Met deze relatief eenvoudig te realiseren tijdelijke maatregelen, maakt de bestuurder het voor werknemers al wat makkelijker om mee te doen aan de ramadan.

Bestuurder kan alle werknemers informeren over de ramadan

Daarnaast doet de bestuurder er goed om alle werknemers hierover in te lichten, zodat iedereen weet dat er collega's zijn die vasten, waarom ze dit doen en wat het mogelijk betekent voor de werkvloer. Als werknemers hiervan op de hoogte zijn, zullen ze beter begrijpen waarom er mogelijk wat veranderingen plaatsvinden. Bovendien kunnen ze dan ook beter rekening houden met vastende collega's, bijvoorbeeld door tijdelijk geen drinken of eten aan te bieden én door een oogje in het zeil te houden. De hele dag niet eten en drinken, maar wel werken is immers een behoorlijke uitdaging en kan leiden tot vermoeidheid, concentratieproblemen, humeurigheid en stemmingswisselingen. De infographic hieronder laat zien hoe de bestuurders vastende werknemers kan ondersteunen.

Afwijken van rooster- en pauzetijden tijdens de ramadan 

Dit jaar valt de ramadan in maart en april (tabel). Eind maart komt de zon pas rond half 8 op, half april is dat rond half 7 's ochtends. Bovendien gaat de zon in de hele maand april pas na 8 uur 's avonds onder. Een belangrijke maatregel om vastende werknemers tijdens de ramadan te ondersteunen, is het bieden van flexibiliteit met roosters en pauzes. Zo kunnen de werknemers hun werkuren beter afstemmen op het vastenpatroon. De bestuurder moet daarbij wel de Arbeidstijdenwet (ATW) (infographic) in acht nemen. Die verplicht onder andere het volgende:

• Minimaal 30 minuten pauze na elke 5,5 uur arbeid. De pauze mag worden gesplitst in 2 keer één kwartier.
• Minimaal 45 minuten pauze als de werknemer langer dan 10 uur werkt. De pauze mag worden gesplitst in meer pauzes van minimaal één kwartier.

Sla wel altijd de cao erop na. Daarin kunnen namelijk afwijkende regels staan, zoals minder of kortere pauzes dan de bovenstaande.