Flexibel gebruik verklaring omtrent het gedrag

Voor bepaalde sectoren wordt het afwijzen van een verklaring omtrent het gedrag (VOG) straks ook mogelijk op basis van alleen politiegegevens. Daarnaast krijgen sectoren de mogelijkheid om werknemers periodiek of continu te screenen. Dit blijkt uit een recente brief van staatssecretaris Dijkhof van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer.

Voor sommige functies is een verklaring omtrent het gedrag (VOG) wettelijk verplicht. Dit geldt bijvoorbeeld voor onderwijzers, gastouders en taxichauffeurs. Daarnaast moeten vrijwilligers (tool) die werken met kinderen vaak ook een VOG aanvragen. Justis, de screeningsautoriteit van het ministerie van Veiligheid en Justitie, controleert of de aanvrager al eerder in aanraking is gekomen met justitie. Staatssecretaris Dijkhof van Veiligheid en Justitie wil dat het voor bepaalde sectoren ook mogelijk is om de VOG af te wijzen op basis van alleen politiegegevens.

Voorwaarden screening politiegegevens

In een recente brief (pdf) geeft de staatssecretaris aan dat het daarbij gaat om functies met geweldsbevoegdheden en functies die een bijzondere informatiepositie hebben, zoals bij het Openbaar Ministerie (OM) of de Dienst Justitiële Inrichtingen. Screening op basis van politiegegevens kan ook voor andere sectoren interessant zijn, maar daarvoor gelden wel een aantal randvoorwaarden: gezamenlijke verantwoordelijkheid, proportionaliteit en transparantie.

Vaker of continu screenen

Deze voorwaarden gelden ook als sectoren vaker of zelfs continu willen screenen. De staatssecretaris geeft echter wel aan dat er terughoudend met politiegegevens moet worden omgegaan. Bij politiegegevens staat de schuld namelijk nog niet vast, omdat het OM daar nog geen uitspraak over heeft gedaan. Verder is het aan de sectoren zelf om te bepalen of tuchtrecht en ‘zwarte lijsten’ ook gebruikt kunnen worden bij de screening.