Hogere vrijstelling voor gehuwde mantelzorger

Neemt u als mantelzorger uw ouder in huis, dan kunt u voor de erfbelasting de hogere partnervrijstelling krijgen. Volgens Rechtbank Zeeland-West-Brabant maakt het dan niet uit of u wel of niet gehuwd bent.

In deze zaak ging het om de partnervrijstelling in de erfbelasting. De vrouw was gehuwd en had haar vader tot zijn overlijden jarenlang verzorgd. Na het overlijden van de vader kreeg de vrouw ook het mantelzorgcompliment. De inspecteur vond echter dat de vrouw niet in aanmerking kwam voor de hogere partnervrijstelling in de erfbelasting (2015: € 633.014), omdat ze gehuwd was. Ze kon daardoor slechts van de lagere vrijstelling voor kinderen gebruikmaken (2015: € 20.047). Om toch de hogere vrijstelling te krijgen, ging de vrouw naar de rechter.

Onderscheid in strijd met gelijkheidsbeginsel

De rechter vond het onderscheid tussen ongehuwde en gehuwde mantelzorgers in strijd met het gelijkheidsbeginsel. De inspecteur gaf nog aan dat de wetgever bewust voor deze systematiek had gekozen. Iemand kon namelijk slechts één partner hebben. De rechtbank veegde dit argument van tafel, omdat dit ruimere partnerbegrip slechts één kant op werkte. Hierdoor was de vrouw wel de partner van de vader, maar niet andersom. Dit zorgde ervoor dat er geen sprake was van twee fiscale partners bij het overlijden van de vrouw. De voorwaarde dat de mantelzorger ongehuwd moest zijn, had daardoor geen toegevoegde waarde. De vrouw mocht van de rechter de hogere partnervrijstelling toepassen.

Uitbreiding van het partnerbegrip

In de schenk- en erfbelasting geldt een uitbreiding van het partnerbegrip voor mantelzorgers. De partnervrijstelling (tool) geldt ook voor mantelzorgers als het gaat om de zorg voor een ouder of een kind, de personen op hetzelfde woonadres staan ingeschreven in de basisadministratie en er een notarieel samenlevingscontract met wederzijdse zorgverplichting is. Daarnaast moet de mantelzorger in het jaar voor het overlijden een uitkering (mantelzorgcompliment) hebben gekregen op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). Deze hogere vrijstelling is volgens de rechtbank niet beperkt tot ongehuwden en geldt ook als de mantelzorger gehuwd is of samenwoont.
Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 2 juli 2015, ECLI (verkort): 4443